Günlük rutinimizde büyük yer kaplayan uyku, vücudun istikrarı için hayli değerli bir rol oynuyor. Yetişkin bir birey vaktinin ortalama üçte birini uykuda geçiriyor. Uyku bedendeki birçok dokuyu ve sistemi direkt etkileyen karmaşık ve dinamik bir yapıya sahiptir. Öğrenme süreçlerinde ve yeni anıların oluşmasında katkısı olan faal bir süreçtir.
Doğru vakitte, kâfi uykunun alınmamasının ileride hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, obezite üzere fizyolojik rahatsızlıkların yanı sıra konsantre olamama, sonluluk, anksiyete ve depresyon üzere ruhsal sıkıntılara yol açabiliyor.
Günlük hayatımız, düşlerimizi etkiliyor
Psikanalize nazaran hayaller; bastırılan hislerin, isteklerin ve temel endişelerin bilinçdışını yansıtan sembollerle dışa vurulmadır. Gün içinde yaşadığımız şeyler hayallerde birebir ortaya çıkmasa da, uykumuzun ve düşlerimizin içeriğinin, günlük yaşantımızdan etkilendiğini ve onunla şekillendiğini söyleyebiliriz. Hayaller uykunun her devrinde ortaya çıkabilir fakat en çok REM uykusu denilen derin uyku ve süratli göz hareketlerinin gözlendiği evrede ortaya çıkar.
Her gece yaklaşık 2 saatlik vakit aralığında hayal görüyor olsak bile sabah kalktığımızda birçoklarını hatırlamayız. Tam olarak fonksiyonu bilinmese de düşlerin hislerimizi işlememeye, eski ve yeni yaşantılar ortasında irtibat kurmaya ve belleğe yardımcı olduğu düşünülmektedir. REM yoksunluğu oluşturulan bireylerde sonraki gün daha fazla korku, sonluluk, tahammülsüzlük ve dikkat toplama zahmeti olduğu gözlemlenmiş, yeni bilgileri öğrenme ve hatırlama zahmeti bildirilmiştir.
Aşırı gerilim kabuslara neden oluyor
Rüyaların ana kaynaklarından biri de anılardır ve gerilimli olmak düşünce verici düşler görülmesine neden olabilir. Gerilim ve anksiyete, uyarılmışlık seviyesini artırdığı için uyku-uyanıklık döngüsünde bozulmaya neden olabilir. Günlük hayatımızda yaşadığımız işle ilgili bir sorun, akut gerilim oluşturabilen bir tartışma ya da istismar, travma üzere kronik gerilim kaynaklarının hepsi uykuya dalmada zahmet, uykuda bölünme, kabuslar, bilhassa yavaş dalga uyku müddetinde azalma ve tüm uykunun kalitesinde bozulması üzere problemlere yol açabilir. Bu nedenle depresyon uyku kalitesinin bozulduğu ruhsal rahatsızlıklardan biridir. Travma sonrası gerilim bozukluğunda gece sık uyanmalar, kabuslar, uyku sırasında vücut hareketlerinde anomaliler ve uykudan uyandıran panik ataklar görülebilir
Düzensiz uyku nedeniyle görülebilecek fizyolojik ve ruhsal hastalıkları şöyle sıralayabiliriz; hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, obezite, konsantre olamama, sonluluk, anksiyete, depresyon.
