Tırnak yeme çocuklarda sık karşılaşılan bir ahenk bozukluğu çeşitidir. Çocukların %30’unda, ergenlerinde ise %45 inde görülen bir alışkanlık bozukluğudur. 4 yaşın üstünde daha çok duygusal eksiklikler yaşayan çocuklarda görülür ve birçok vakit çocuğun inançsız hissettiğine işaret eder. Kardeş kıskançlığı, hislerini tabir edememe, baskıcı ve otoriter bir aile tavrı, azarlanma ve daima eleştirilme, gereğince ilgi, sevgi görememe ve ağır tasa tırnak yemenin en önemli nedenleri ortasındadır. Ebeveynin birbiriyle münasebeti ve çocuğa olan tavırları, bu davranışın oluşumunda değerli rol oynar zira ebeveyn çatışmaları ve çocuğa karşı baskıcı ya da esirgeyici yaklaşımlar bu davranışın ortaya çıkmasındaki öncü sebeplerdir. Örneğin anne babasının arbedesine şahit olan çocuk ağır gerilim yaşar ve kendini inançta hissetmeyebilir böylece çocuk tırnak yiyerek gerilimle baş etmeye çalışabilir.
Bunun yanı sıra ebeveynin çok kollayıcı ve telaşlı tavrı da çocukta güvensizlik hissi oluşturabileceğinden çocuk bir müddet sonra aktarılan dertten tırnak yiyerek kurtulmaya çalışabilir. Ayrıyeten ebeveynin çocukları ortasında gözetemediği adaletli yaklaşımı ile görülen kardeş kıskançlığı da çocuğu tırnak yeme davranışına itebilir. Her kusur yaptığında tenkide maruz kalan çocuk ise kendini işe yaramaz ve kıymetsiz hisseder, yapacağı bir işte “başaramayacağım” kanısı çocukta güvensizlik hissi oluşturabilir. Birebir halde baskıcı bir ailenin tavrı da çocuk da güvensizlik hissi oluşturabileceğinden çocuk kendini tırnak yeme davranışına yönelterek kendini rahatlatmaya çalışabilir. Çocuk şayet 4 yaşın altında tırnak yiyor ise bu davranışın sebebi çoklukla taklitten ileri gelebilir zira çocuğun gelişimsel periyodu gereği bu yaşlardaki çocuklar model alma yoluyla öğrenir. Ailenin rastgele bir üyesi tırnak yeme davranışı gösteriyor ise bu, çocuğun dikkatinden kaçmayabilir ve çocuk da kısa müddet içerisinde o davranışı tekrarlayabilir. Tekrarlanan davranış için tedbir alınmaz ise tekrarlanan bu davranış vakitle alışkanlığa dönüşebilir.
Ailelere önerim
– Çocuk taklitten dolayı tırnak yemeye başlamış ise çocuğun bu davranışı görmezden gelinerek dikkati öbür bir alana yönlendirilmelidir.
– Bu davranışı alışkanlık haline getiren kişi ebeveynlerden biri ise öncelikle bu mevzuda tedbir alınmaya çalışılmalıdır. Yani ortamda tırnak yeme davranışı gösteren yetişkin olduğu surece çocuğun da bu davranışı göstermesi mümkündür.
– Davranışın nedeni ruhsal ise; ailede baskı, eleştirel ortam, ilgisizlik ve sevgisizlik var mı bu mevzuda araştırma yapılmalıdır.
– Davranış tekrarında ailenin bu süreçte çocuğa uygulayabileceği en tesirli usul sorun davranışı “görmezden gelmesidir.” Ailenin çocuğu azarlama, tehdit etme ya da ceza verme sistemlerinden kesinlikle kaçınması gerekir zira bu zorlayıcı teknikler çocuğu davranıştan vazgeçirmek yerine tersine beraberinde öteki davranış bozukluklarını da getirebilir.
– Aile çocuğu telaşlı yaklaşımlardan ve ortamlardan uzak tutmalı, çocukla kaliteli ve keyifli vakit geçirebilmelidir.
– Tırnak yeme davranışı tekrar ettiğinde çocuğu uyarmak yerine çocuğun ilgisini çeken şey ile meşgul olması sağlanmalıdır.
– Tırnak yeme davranışına neden olan temel sorunun tespit edilebilmesi son derece değerli olduğu unutulmamalıdır.
– Temel sorunun tespit edilmesi konusunda zorlanan ailenin vakit kaybetmeden uzmandan yardım alması gerekir.
– Bu davranış alışkanlık bozukluğuna dönmeden çocuk terapisti ile iş birliği içinde sorunun kaynağına ulaşarak tedaviye geç kalınması önlenmelidir.
– Caydırıcı niteliğinden ötürü eczaneden alınan “acı sıvı” tırnak etrafına nizamlı sürülebilir ya da bir müddet parmak uçlarına takılan penalar denenebilir. Lakin bilinmelidir ki yüzeysel tahliller kalıcı sonuçlar sağlamayacaktır.
– Çünkü tırnak yeme, bir yansıyan davranıştır. Sorunun temel nedenine ulaşmadan yüzeysel tahliller işe yaramayacaktır.
– Sistemli olarak tırnakların uzamadan kesilmesi ve ellerin sık sık kremlerle nemli tutulması bu sürece yardımcı olacaktır.
– Son kelam olarak unutulmamalıdır ki çocuktaki olağan davranışların tekrar kazanılması ailenin farkındalığı ve bu hususta attığı sağlıklı adımlar ile mümkündür. Çocuktaki sorunların en tesirli tahlili ise aile içi huzurdadır.
