Toplumda her 100 şahıstan 2’sinde bipolar bozukluk hastalığının görülebileceğini birebir vakitte beynimizde beyin işlevlerini yöneten nörotransmitter denen kimyasallar olduğunu, bu nörotransmitterlerdeki dengesizliğin bipolar bozukluğa neden olabildiğini belirten VM Medical Park Samsun Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nden Uzm. Dr. Burçin Nuri Akal, “Bipolar bozukluk, genetik geçişin olduğu bir rahatsızlıktır. Birinci derece yakınlarında bipolar bozukluk tanısı mevcutsa bireyde görülme mümkünlüğü artmaktadır” dedi.
Bipolar bozukluk şöyle tanım edilebilir
Öyle bir hastalık düşünün ki; çok memnun ve sevinçli hissediyorsunuz, çok enerjiksiniz, kendinizi çok kıymetli hissediyorsunuz, çok konuşuyorsunuz, az uyuyorsunuz, az yemek yiyorsunuz, yeni fikirler yeni planlarla dolusunuz. Buraya kadar hoş üzere duruyor. Lakin dikkat dağınıklığı, çok para harcama, riskli ve zararlı şeyleri yapma, cinsel dürtüleri denetim zorluğu hatta bazen gerçek hayattan kopup gerçekte olmayan imaj, ses ve düşünceler bu olumlu üzere duran belirtilere eklenebiliyor. Kişi bazen bu durumunu fakında bile olamıyor. İşte biz bu periyoda bipolar bozukluğun mani (taşkınlık) periyodu diyoruz.
Yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir
Bipolar hastalığının birbirine zıt iki evresi vardır. Öteki evre ise depresyon yani çökkünlük periyodudur. Ümitsizlik, karamsarlık, hayattan zevk alamama, güç azlığı, konsantrasyon meseleleri ve dikkatsizlik, iştah değişiklikleri, değersizlik hatta mevt ya da intihar niyetlerini içerebilen bir devirdir. Günlük hayatın akışında gerçekleşen duygusal iniş çıkışlardan farklı olarak, bipolar bozuklukta taşkın ya da çökkün devirlerde kişi iş, okul, aile ve arkadaş ilgilerinde sıkıntılar yaşamaktadır. Kimi kişilerde depresyon hali ön plandayken, bazı şahıslarda de her ikisi birden olabilmektedir.
Stresli bir hayat tetikleyici öge olabilir
Toplumda her 100 şahıstan 2’sinde görülebilmektedir. Genetik geçişin olduğu bir rahatsızlıktır. Birinci derece yakınlarında bipolar bozukluk tanısı mevcutsa bireyde görülme mümkünlüğü artmaktadır. Beynimizde beyin işlevlerini yöneten nörotransmitter denen kimyasallar vardır. Bu nörotransmitterlerdeki dengesizlik bipolar bozukluğa neden olabilmektedir. En kıymetli risk faktörü uykusuzluk olmakla bir arada, gerilimli bir ömür, uyarıcı ilaçlar hastalığın tetikleyicileri olabilmektedir. Daha çok 18-25 yaşlar ortasında başlamaktadır. Bayan ve erkek eşit riske sahiptir.
Şizofreni ile karıştırmamak gerekir
Bipolar bozukluk, şizofreni ya da şizoafektif bozuklukla karıştırılmamalıdır. Bu hastalığın şizofreniye dönüşme mümkünlüğü yoktur. Uygun tedavi ile bireyler olağan yaşantılarına devam edebilmektedir. Atak devirleri dışında besbelli bir sorun olmamaktadır. Hastalık tekrarlayabilen bir hastalıktır, bilhassa mevsim geçiş devirlerinde dikkatli olunmalıdır. Hastalığın teşhis ve tedavisinde hastalık hakkında bilinçli olmak, özelikle de hasta yakınları açısından çok değerlidir. Zira kişi atak periyodunda hasta olduğunun farkında olmayabilir, kabullenici değildir. Telafisi olmayan risklere çarçabuk atılabilir. Çok ağır ataklarda denetim zorluğu yaşadığı için yatış gerekebilir.
Uygun ilaç tedavisi tercih edilmeli
Hasta ve hasta yakınlarının bilhassa hastalık belirtilerinin farkında olması atağın ilerlemeden tedavisi için çok kıymetlidir, bu belirtiler fark edildiğinde psikiyatri tabibince kıymetlendirilmesi gerekmektedir. İlaç tedavisi atağın haline nazaran planlanır. Antidepresan ya da antipsikotik kümelerinden psikiyatri tabibinin belirlediği ilaçlar kullanılır. Atak periyodu sonrasında gerek hastalığın tekrarlamaması gerekse atak şiddetini azaltmak için his durum düzenleyici ilaçlar kullanılır. İlaç tedavisi yanında psikoterapi uygulanmaktadır. Bilhassa teşhis konulan hastaların nizamlı denetimleri atakların tekrarlamaması açısından çok değerlidir.
