19. yüzyılın sonlarında bilim insanları Vagus sinirlerinin uyarılmasının epilepsi gibi bazı hastalıkları önlediğini keşfetti. Günümüzde ise Vagus siniri uyarıcıları, depresyonu düzenlemeden obezitenin önüne geçmeye ve genel sağlığı iyileştirmenin yollarına kadar birçok hastalığı tedavi etmesiyle tercih edilen bir sağlıklı yaşam yolu olarak karşımıza çıkıyor. TikTok’ta “Vagus siniri tüyoları” alçak sesle mırıldanmaktan boynunuzdaki belli noktaları uyarmaya, yoga veya meditasyon egzersizlerine kadar çeşitli ipuçları sunuyor. Yazının devamında stresi azaltmak ve sakinliği arttırmanın yollarından biri olarak görülen Vagus sinirine dair bilinmeyenleri, vücuda olan etkilerini ve bu çok fonksiyonlu siniri nasıl uyarabileceğinizi inceleyin.
Vagus siniri nedir?
Sinir siteminin bir parçası olan Vagus siniri kafa bölgemizde bulunan beyin ve kalp arasındaki ilişkiyi sağlayan bir kraniyal sinirdir. Kraniyal sinirler arasında en geniş dağılıma sahip olan Vagus, başlıca olarak beyin ve kalp arasındaki iletişimi sağlasa da bu sinirin bağırsak, böbrek, safra kesesi, akciğer, karaciğer, pankreas, boyun, dil ve kulaklarla da bağlantısı bulunmaktadır. Öte yandan Vagus siniri motor fonksiyonları olarak bilinen duyusal fonksiyonların işleyişini de yönetir.
Vargus sinirinin vücut üzerindeki etkileri nelerdir?
Sindirim sistemi, kalp atışı, nefes alıp verme, kardiyovasküler aktiviteleri gerçekleştirme ve refleks tepkileri gibi çoğunlukla iç organlarımızın işleyişinde büyük rol oynar. Bu sebepten solunumu düzenler, sağlıklı sindirimi ve metabolizmayı destekler, kan akışını arttırır ve iltihabı azaltır. Uzmanlara göre Vagus siniri geniş bir erişim alanına sahip olduğundan vücudumuzun strese tepki verme mekanizmasından da sorumludur. Uyarıldığında, vagus siniri vücudumuzun “savaş ya da kaç” stres mekanizmasını “dinlenme ve rahatlama” olarak düzenler ve bu hem destekleyici hem de genel sağlık için gereklidir. Uzmanlara göre, Vagus sinirinin sakinleştirici etkilerini devreye sokmak, vücudun stres tepkisini düzenlemeye yardımcı olabilir. Öte yandan araştırmalara göre, düzenli olarak Vagus sinirinin uyarılmasının travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve anksiyete gibi bazı psikiyatrik bozuklukların tedavisinde yardımcı olabileceğini biliniyor.
Vagus sinirini harekete geçirme yöntemleri nelerdir?
Tüm vücudunuzla gülün
Gerçek ve içten bir kahkaha atmak kendinizi iyi hissetmenizi sağladığından strese karşı en iyi ilaçlardan biridir. Uzmanlara göre Vagus sinirini kahkaha atarak uyarmak mümkün ancak yüksek sesli bir kahkaha olduğundan emin olun.
Meditasyon ya da yoga yapın
Aklınıza stresli bir düşünce geldiğinde, yargılamadan onun varlığını kabul edebilir ve onun geçip gittiğini hayal edebilirsiniz. Ve bu farkındalık uygulaması sizi sakinleştirmeye yardımcı olsa da meditasyona ve yogaya eşlik eden nefes egzersizleri Vagus sinirini stresi bastırmak için uyarıyor. Özellikle yogada kullanılan yavaş diyafram nefesi Vagus sinirinde doğrudan gevşemeye sebep olabilir. Kaygılarınız azalana kadar çeşitli nefes egzersizlerine devam edebilirsiniz.
En sevdiğiniz şarkıyı mırıldanın
Şarkı mırıldanırken boğazdan göğse kadar olan titreşim, Vagus sinirinin titreşmesidir. Mırıldanmak, stres yaşama biçimimin etkilerini ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.
Yüzünüze soğuk su çarpın
Soğuk su terpasiningücünden yararlanmak son zamanlarda çok popüler ayrıca Vagus sinirinizi uyarabildiğinden, bunu denemek için iyi bir nedeniniz var. Uzmanlar, soğuk duşlar, banyoya soğuk bir dalış veya yüzünüzü birkaç saniye boyunca buz gibi soğuk suya daldırmanın olumlu yönde etkileri olduğunu söylüyor.
Kulağınıza masaj yapın
Araştımalara göre kulağın dış kısmında Arnold veya Alderman siniri adı verilen Vagus sinirinin bir dalı bulunuyor. Kulağınızın iç kısmına yavaş daireler çizerek nazikçe masaj yapabilirsiniz. Öte yandan kulağınızı hafifçe çekerek uyarılmasını sağlayabilir ve kulağınızın arkasındaki ve altındaki bölgeye masaj yapabilirsiniz.
Gargara yapın
Stresli olduğunuzda yüzünüze soğuk su çarpmayı sevmiyorsanız, bunun yerine biraz su yudumlayarak gargara yapmayı deneyin. Uzmanlar, suyla gargara yapmak boğazın arka kısmında Vagus sinirine bağlı kasları harekete geçirebileceğini söylüyor ve 30 saniye ile bir dakika arasında gargara yapmayı öneriyor.
Vagus siniri
