Çokça şeker tüketmenin sağlığımız açısından iyi olmadığını biliyoruz ancak bazen lezzeti bir pastaya ya da ufak bir çikolata parçasına hayır demekte zorlanıyor olabiliriz. Sosyal medyada birçok kişi şekeri tamamen diyetimizden kesmenin olumlu etkilerinden bahsederken şekersiz hayatın faydalarını merak etmemek elde değil. Bazıları çene kemiğinin daha keskin bir görünüme sahip olmasından bahsederken diğerleri karın bölgesindeki eriyen yağlardan bahsediyor. Peki şekeri hayatımızdan tamamen çıkardığımızda neler olur? Yazının devamında nelerin şeker sayıldığını ve şekeri kestiğimizde vücudumuzda olan değişimleri keşfedin.
Hangi besinler şeker sayılır?
Yaygın düşüncenin aksine, şekeri kesmek sadece tatlılardan ve şekerlemelerden vazgeçmek anlamına gelmiyor. Şeker sadece tatlılarda değil, çok çeşitli işlenmiş gıda ve içeceklerde de bulunuyor. Hatta bazı salata sosları veya ekmek somunları bile eklenen şeker içeriyor. Kalorili tatlandırıcıların ve şekerlerin eklendiği işlenmiş gıdalar için uzun bir isim listesi kullanılıyor. Bunlardan en çok bilinenleri sakaroz, yüksek fruktozlu mısır şurubu ve yapay tatlandırıcılardır. Sofra şekeri, sakarozun yaygın bir biçimidir, soda, fast food ve kahvaltılık gevrekler ise genellikle HFCS içeriyor.
Doğal şekerler arasında ise meyveler, süt ürünleri, mısır veya kök sebzeler bulunuyor. Yiyeceklerde doğal olarak bulunan en yaygın şeker formları arasında glikoz, fruktoz ve laktoz bulunuyor.
Şekeri diyetimizden çıkarırsak ne gibi olumlu etkileri olur?
Mevcut kiloyu korumak ya da kilo vermek kolaylaşabilir.
Çok sayıda çalışma şekerin obezite, kilo verememe ve kilo alımıyla bağlantısını göstermiştir. Bazı diyabet çalışmaları eklenen şekerlerin aşırı tüketiminin kilo alımına ve obeziteye katkıda bulunduğunu buldu. Uzmanlar, şekerin boş kaloriler içerdiğini, yani vücudun herhangi bir fizyolojik amaca hizmet etmeyen daha fazla kalori aldığını açıklıyorlar.
Şeker aynı zamanda aşırı yemek yemenize de neden olabilir. Şeker yediğinizde oluşan glikoz yükselmesinden sonra, vücudun daha fazla enerji kaynağına ihtiyaç duymasına neden olan bir çöküş yaşar ve en hızlı enerji formu glikoz olduğundan bu da gün boyunca daha fazla şeker isteğine yol açar. Çok fazla ilave şeker yemek, açlık hormonu ghrelinin seviyelerini artırabilir. Bu nedenle şekeri kesmek, boş kalori tüketimini azaltır, glikoz yükselmelerini ve açlık hormonlarının dengesizliğini ortadan kaldırır. Bu da kilo kaybına yardımcı olabilir.
Bağırsak sağlığınız iyileşebilir.
Eklenen şekerler, vücutta iltihaplanmaya sebep olarak bağırsak sağlığına zarar verebilir. Aşırı şeker tüketimi, bağırsakların hassas mikrobiyal dengesini bozarken zararlı bakterin ve mayaların aşırı çoğalmasına yol açabilir. Bu bozulmalar, sızdıran bağırsak sendromu ve irritabl bağırsak sendromu gibi rahatsızlıklara sebep olabilir. Uzmanlar, yüksek miktarda şeker alımının şekerleri fermente eden ve gaz üreten patojenik bakterilerin büyümesine yol açtığını açıkladı. Bu da şişkinliğe, rahatsızlığa ve bağırsak hareketlerinde değişikliğe yol açabilir. Şeker alımını ortadan kaldırdığımızda bağırsak ortamı zararlı mikroplara karşı daha az misafirperver hale gelir ve faydalı bakterilerin gelişmesine olanak tanırız. Bu da daha iyi sindirimi, besin emilimini ve genel bağışıklık fonksiyonunu destekler.
Daha enerjik hissedersiniz.
Şeker, karbonhidratları glikoza dönüştürerek vücuda enerji verdiğinden, aşırı miktarda tüketilmesi gün boyunca enerji dalgalanmalarına ve düşüşlerine yol açabilir. Şeker seviyeleriniz yükseldiğinde kendinizi iyi hissedersiniz ve düştüğünde ise durgun hissedersiniz. Bu nedenle şekeri diyetinizden çıkardığınızda kan şekeri seviyeleriniz daha istikrarlı olacağından gün boyunca daha enerjik hissedebilirsiniz.
Daha iyi bir ruh hali hissedersiniz.
Şeker tüketimi beyinde dopamin etkisi yarattığından artan haz ve mutluluk hislerine yol açar. Ancak bu hisler geçicidir ve şekerin etkisi geçtiğinde sinirli, kaygılı ve mutsuz hissedebilirsiniz. Diyetinizden şekeri çıkardığınızda, beyniniz bu dopamin darbelerinden ve çöküşlerinden etkilenmez. Bunun yerine, istikrarlı duygular hissedersiniz. Bu da iyi bir ruh haline sebep olur. Ayrıca, şekeri kesmek bağırsak-beyin bağlantısı nedeniyle anksiyete ve depresyon gibi ruh hali bozukluklarına da yardımcı olabilir. Uzmanlara göre rafine şekerler ruh hali bozukluklarının temel sebebidir. Şekeri kesmek, anksiyete veya depresyon semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Diş çürüğü oluşma olasılığı daha düşük olabilir.
Şeker molekülleri ağızda bulunan tükürük ve bakterilerle birleşerek dişlerde plak oluşumuna yol açar. Uzmanlar şekerin çürükleri ve diş çürümelerine neden olan bakterileri beslediğini açıklıyor. Şeker alımını azaltmak daha iyi bir ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur. Şeker dişlerde kaldığında, asitler mineyi ve hatta dişlerin daha derin katmanlarını aşındırabilir ve bu da çürük oluşumuna neden olur.
Cildinizde olumlu değişikliklere yol açabilir.
Şekeri kesmek daha parlak ve daha canlı bir cilde de yol açabilir. Uzmanlar, aşırı şeker tüketiminin neden olduğu iltihabın ciltte sivilce ve lekelere yol açabileceğini açıkladı. Benzer şekilde, bu iltihap aynı zamanda artan kızarıklığa ve şişkinliğe yol açabilir. Öte yandan egzama veya sedef hastalığı gibi önceden var olan cilt rahatsızlıklarını şiddetlendirebilir. Bunun başlıca nedeni şekerin su tutulmasına ve iltihaplanmaya neden olmasıdır. Şekeri kesmek vücudun su tutulmasını önlerken şişkinliğe yol açan iltihaptan kurtulmasına yardımcı olur.
