Çoğumuz temel güneş kremi kullanımı konusunda yeterince bilgiye sahibiz. “Yaz kış demeden her gün geniş spektrumlu SPF 30 koruma kullanın ve güneş kreminizi her iki saatte bir yeniden uygulayın” gibi klişelere hakimiz. Ancak göz ardı edilen şey sıklıkla güneş kremlerinin üzerindeki son kullanma tarihi olarak da bilinen küçük etiketler oluyor. Raf ömrü geçmiş güneş koruyucularının veya genel olarak herhangi bir cilt bakım ürününün kullanılması bazı sonuçlara yol açabiliyor. Yazının devamında uzmanlar, herkesin son kullanma tarihini neden ciddiye alması gerektiğini açıklıyor ve favori güneş koruyucularınızı çöpe atmadan önce onlardan en iyi şekilde nasıl yararlanabileceğinizi vurguluyor.
Güneş kreminin tarihi geçiyor mu?
Açıkça söylemek gerekirse evet. En iyi güneş kremlerinin bile artık etkili olmadığı bir zaman gelecek. KKT Labs’ın kurucusu Krupa Koestline’a göre güneş kremleri, uyulması gereken özel test yönergeleriyle üretilen, reçetesiz satılan ilaçlar olarak kabul ediliyor. Koestline, tüm güneş koruyucularının pazara girebilmeleri için son kullanma tarihlerinin belirtilmesi gerektiğini ve güneş kremlerinin üzerinde belirtilen tarihe kadar geçerli olması gerektiğini söylüyor.
Listelenen bir son kullanma tarihi yoksa ABD’de FDA, üreticinin ürünü üç yıl boyunca stabil kalabileceğine dair kanıtlaması gerektiğini söylüyor. Daha sonra satın alma tarihinden üç yıl sonra süresi dolmuş sayılıyor.
Son kullanma tarihleri formülasyona bağlı olarak farklılık gösterebilir. Dermatolog Hadley King, fiziksel güneş kremlerinin (diğer adıyla mineral güneş kremleri) formülünün, kimyasal güneş kremlerine göre daha stabil kabul edildiğini ve bu nedenle daha uzun raf ömrüne sahip olduğunu söylüyor. Fiziksel güneş kremlerinin çinko oksit ve titanyum dioksit gibi bileşenler içerdiğini ve ışığa maruz kaldıklarında moleküler yapılarını değiştirmediklerini, bu nedenle içeriklerin kimyasal güneş kremlerinde bulunan ve daha kararsız moleküllerden oluşan bileşenlere kıyasla daha uzun süre stabil kaldığını açıklıyor. Kimyasal güneş kremleri ise zamanla oksitlenebiliyor. Dolayısıyla güneş koruyucularının son kullanma tarihi seçtiğiniz türe göre farklılık gösterebilir, ancak genel olarak güneş koruyucularının iki ila üç yıl kadar dayanmasını bekleyebilirsiniz.
Son kullanma tarihi geçmiş güneş koruyucu kullandığınızda ne olur?
Son kullanma tarihi geçmiş güneş koruyucu kullanmanın ana dezavantajı, güneşin zararlı UV ışınlarından yeterli güneş koruması alamamanızdır. Bu, erken yaşlanma belirtilerine ve güneş yanığı ve cilt kanseri gibi daha tehlikeli cilt ve sağlık sorunlarına yol açabilir. Koestline, “Son kullanma tarihleri, güneş koruyucunun artık etkili olmadığı günü gösterir” diyor. “Koruma artık garanti edilmediğinden, süresi dolmuş bir güneş koruyucu kullandığınızda güneş yanığı riskiyle karşı karşıya kalırsınız.” Güneş koruyucunun son kullanma tarihi geçtiğinde formül ayrışmaya başlayacak ve UV ışınlarını filtreleyen aktif bileşenler, uygulama sonrasında tek bir alanda kümelenecektir.
King, son kullanma tarihi geçmiş güneş koruyucunun cildi tahriş etme potansiyeline sahip olabileceğini ekliyor. Kullanılan förmül, son kullanma tarihi geçtikten sonra tahriş edici kimyasallara dönüşmüş olabilir veya üründe bakteri ve maya büyümüş olabilir, bu da enfeksiyona ve şişlik ve kızarıklık gibi cilt tahrişlerine yol açabilir.
Her iki uzman da son kullanma tarihi geçmiş güneş koruyucularının kullanılmamasını şiddetle tavsiye ediyor. Güneşten korunmak için başka seçeneğinizin olmadığı bir durumda King, son kullanma tarihi biraz geçmişse ve güneş koruyucu normal görünüyorsa, hissettiriyorsa ve kokuyorsa onu kullanmanın sorun olmayacağını söylüyor. Cildinizin olumsuz bir reaksiyon vermediğinden emin olmak için önce ufak bir alanda deneyin ve en kısa sürede yeni güneş koruyucuyla değiştirdiğinizden emin olun.
King, “Son kullanma tarihleri, ürünün stabilitesi ve etkinliği için zaman sınırını belirtmek üzere güneş koruyucunun üzerine damgalanmıştır” diye vurguluyor. “Optimum güneş korumasının yanı sıra doku, stabilite ve sterilite için son kullanma tarihinden önce güneş kreminizi kullanın.”
Güneş koruyucunuzun son kullanma tarihinin geçip geçmediğini nasıl anlarsınız?
Listelenen belirli bir son kullanma tarihi yoksa King, tıpkı FDA’nın tavsiye ettiği gibi, satın alma tarihinden itibaren üç yıl boyunca geçerli olduğunu varsayabileceğinizi söylüyor.
Güneş koruyucunun eskidiğini gösteren işaretler renk, kıvam, koku ve dokudaki değişikliklerdir. Bu, son kullanma tarihinden önce gerçekleşse bile, büyük olasılıkla artık kullanımı güvenli değildir ve yenisine yatırım yapmanız daha iyi olur.
Güneş kremini nasıl düzgün bir şekilde saklarsınız?
Tıpkı diğer cilt bakım ürünlerinde olduğu gibi, güneş kreminin raf ömrünü uzatmanın en iyi yolu, onu doğru şekilde saklamaktır. Hem Koestline hem de King, güneşin bazı formülasyonların son kullanma tarihinden önce parçalanıp ayrılmasına neden olabileceğinden güneş kremini doğrudan ışıktan uzak tutmanız gerektiğini söylüyor. King, en iyi sonuçları elde etmek için serin ve karanlık bir yer tercih edilmesi gerektiğini söylüyor.
güneş koruması
