Bağırsak mikrobiyomunu oluşturan trilyonlarca bakteri, mantar, virüs ve mikroorganizma, vücudun geri kalanıyla iletişim kurar ve içinde birçok faydalı mikrobun bulunduğu daha çeşitli bir mikroflora uzun vadeli sağlıkla ilişkilendirilir.
Bağırsak sağlığı neden önemlidir?
2021 yılında King’s College London’da yürütülen bir çalışmaya göre 15 spesifik bağırsak mikrobundan oluşan bir panelin, obezite ve tip 2 diyabet gibi yaygın rahatsızlıkların daha düşük riskleriyle ilişkilendirildiği bulundu. Zoe beslenme programının bilimsel kurucularından ve epidemiyolog olan Profesör Tim Spector liderliğinde yürütülen bu çalışma sonucunda Spector, “Yediğinizde, sadece vücudunuzu beslemiyor, aynı zamanda bağırsaklarınızın içinde yaşayan trilyonlarca mikrobu da besliyorsunuz” diyor.
Bağışıklıktan zihinsel sağlığa, her şey bağırsakta başlar. Vogue, dikkat edilmesi gereken temel semptomlar ve bunlar hakkında ne yapılması gerektiğini öğrenmek için tıp bilimci ve beslenme uzmanı Dr. Federica Amati ile konuştu.
Sağlıksız bir bağırsağa sahip olduğunuzun 7 işareti
Kabızlık ya da ishal
“Bağırsak sağlığı söz konusu olduğunda, ilk anlamanız gereken şey, kabızlık ya da ishal yaşayıp yaşamadığınızdır, çünkü her ikisi de bir şeylerin iyi gitmediğinin belirtilerisidir” diyor Dr. Amati. Bu tür belirtiler, bağırsakların tükettiğiniz besinleri işlemede sorun yaşadığını veya mikrobiyal dengenin bozulduğunun göstergesidir. Eğer herhangi bir belirtiyi yedi günden fazla süreyle yaşarsanız veya bağırsak hareketlerinizin sıklığı değişirse ve günlük yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa mutlaka doktor kontrolüne gitmelisiniz.
Şişkinlik
Şişkinlik genellikle kabızlık ya da ishal ile birlikte gelir, ancak bazı durumlarda daha belirgin olabilir, bu nedenle dikkat edilmesi gereken bir belirtidir.
Toksinleri atmak
“Eğer sıkça gaz çıkarıyorsanız ve bu gerçekten rahatsız edici ya da acı verici hale geliyorsa, bu da bağırsak sağlığınızın yanlış gidebileceğinin başka bir işaretidir” diyor Dr. Amati.
Asit Reflü
Asit reflü, yediğiniz bir şeyin sizinle (veya bağırsaklarınızla) uyuşmadığını gösterir. Ayrıca, birçok kişinin asit reflüyü tedavi etmek için başvurduğu asidi yok eden ilaçlar, bağırsak mikrobiyomunuza iyi davranmadığını ve kısır bir döngü başlatabileceğini belirtmekte fayda var.
Besin eksikliği
“Vitamin veya besin eksikliği, yetersiz beslendiğinizin bir işareti olabilir” diyor Dr. Amati.
Mental Sağlık
“Depresyon, anksiyete veya diğer mental sağlık durumları, beslenme şekliniz (ve bağırsak sağlığınız), ruh halinizle bağlantılıdır” diyor Dr. Amati. Ayrıca, yorgunluk hissi veya düşük enerji seviyeleri, zayıf bağırsak sağlığının işaretleri olabilir.
Cilt Sorunları
Akne, egzama ve sedef gibi cilt durumları, bağırsak-cilt ekseni nedeniyle güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Örneğin 2022 yılında yapılan bir çalışmaya göre beslenme rutininizde lifli gıdalara yer vermenin cilt üzerindeki alerjileri önlediği ve tedavi ettiği gözlemlendi. Dr. Amati ayrıca, beslenmenizin günlük rutininizi nasıl etkilediğine dikkat etmeniz gerektiğini debelirtiyor. Bir beslenme günlüğü tutmak, günlük besinlerinizin vücudunuza olan etkilerini analiz etmeye başlamanın gerçekten harika bir yoludur. İster bir deftere yazarak isterseniz de telefonunuzdaki fotoğraflar aracılığıyla kaydedebilirsiniz. “Sadece onu kaydettiğinizden emin olun, o gün nasıl hissettiğinizle birlikte” diyor. “En az bir hafta boyunca bir günlük tutmaya çalışın genellikle neler olabileceği konusunda çok şey ortaya çıkar.” Ayrıca, doktoru veya beslenme uzmanını ziyaret etmeye karar verdiğinizde ne kadar çok ön bilgiye sahip olurlarsa, sizi o kadar etkili bir şekilde tedavi edebilirler.
“İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ile ilgili bir durumsa, özellikle de bir düşük FODMAP diyeti veya eliminasyon diyetini takip etmek, tepkiyi tetikleyen şeyi anlamak için gerçekten yardımcı olabilir” diyor. “Bu işi gerçekten bir profesyonelle yapmak en iyisidir, çünkü eliminasyon diyeti bunu ömür boyu sürdürmek anlamına gelmez, ancak belirli bir süre için yiyecekleri diyetinizden çıkarmak veya azaltmak, sonra yavaşça tekrar almak demektir.” Çoğumuzun varsaydığının aksine büyük besin gruplarını çıkarmak her zaman en sağlıklı seçenek değildir.
Bağırsak sağlığınızı iyileştirmenin yolları
İlk olarak daha fazla bitki tüketin. Profesör Spector, Amerikan ve İngiliz Bağırsak Projesi tarafından yapılan araştırmalar, haftada 30’dan fazla bitki tüketen insanların bağırsaklarında en fazla yararlı mikroba sahip olduklarını buldu. “Başlamak için iyi bir yer” diyor Dr. Amati, bitki kotasının otları, meyveleri, sebzeleri, mantarları, kuruyemişleri ve tohumları içerebileceğini açıklıyor. Bu nedenle, daha fazla baharatla yemek pişirmek, salataya karışık tohum serpmek ve her gün tabağınızı sebzelerle doldurmak, bu sayıya ulaşmanıza yardımcı olabilir.
